استابلایزر بهترین راه جلوگیری از نوسانات برق

یکی از بهترین راه های جلوگیری از صدمه دیدن وسایل برقی به دلیل نوسانات برق، استفاده از استابلایزر است. استابلایزر از طریق یک مکانیسم خاص از نوسانات برق جلوگیری می کند. در این مقاله مکانیسم کارکرد استابلایزر را مورد بررسی قرار خواهیم داد و شما در پایان این مقاله قادر خواهید بود تا به سوال استابلایزر چیست؟ پاسخ دهید.

تکنولوژی همواره در حال پیشرفت بوده است و این پیشرفت در زمینه وسایل برقی نیز وجود داشته است. با پیشرفت وسایل برقی، نگرانی مردم در مورد آسیب دیدن احتمالی این وسایل توسط نوسانات برق نیز افزایش یافت.

به منظور حل این چالش و برطرف کردن مشکل، دستگاهی به نام استابلایزر اختراع گردید.

استابلایزر چیست؟

استابلایزر دستگاهی است که نوسانات برق را خنثی کرده و ولتاژی ثابت به دستگاه برقی می رساند. در واقع نوسانات برق (کاهش و افزایش ولتاژ) در پشت دستگاه استابلایزر باقی خواهد ماند و برقی که از خروجی این دستگاه بیرون می آید، دارای ولتاژ ثابت و دقیق است.

اگر به اسم این دستگاه نیز توجه کنیم خواهیم دید که به گونه ای مکانیسم عملکرد دستگاه را نشان میدهد. استابلایزر ریشه در  واژه (stable) دارد که به معنای پایدار است و بدین ترتیب معنای واژه استابلایزر، پایدار کننده نوسانات برق است.

علت نیاز به استفاده از استابلایزر چیست؟

هر دستگاه برقی که تولید می شود، متناسب با یک ولتاژ خاص طراحی می گردد. به عنوان مثال اکثر وسایل برقی خانگی در بازه 220 تا 230 ولت طراحی می گردد. همچنین برای هر دستگاه برقی یک درصد تلورانس مشخص می گردد. بدین معنی که اگر دستگاهی تلرانس 10 درصد داشته باشد، می تواند تا 10 درصد (نسبت به ولتاژ دریافتی متناسب با دستگاه) افزایش یا کاهش ولتاژ (نوسانات برق) را تحمل کند و آسیب نبیند.

با این حال که دستگاه های برقی تلرانس خاصی دارند، اما نوسانات برق به میزان کم نیز در دراز مدت بر روی وسیله برقی تاثیر خواهند گذاشت و عمر آنها را کوتاه تر خواهند کرد. به منظور جلوگیری از این نوسانات برق (حتی به میزان خیلی کم)، از دستگاه استابلایزر استفاده می شود.

نوسانات برق چه تاثیری هایی بر دستگاه های برقی می گذارند؟

آثار مخرب افزایش ولتاژ:

1. عمر مفید وسیله برقی کاهش می یابد.
2. عملکرد پیوسته دستگاه برقی دچار اختلال می شود.
3. احتمال به وجود آمدن اختلال Insulation

آثار مخرب کاهش ولتاژ:

1. توان وسیله برقی را کاهش می دهد.
2. فشار بیش از حدی به دستگاه وارد می شود.
3. در دستگاه های دیجیتال، سیستم محاسباتی مختل می گردد.

نحوه عملکرد استابلایزر در هنگام مواجهه با نوسانات برق چگونه است؟

استابلایزر نوسانات برق را از طریق یک ترانس کاهش یا افزایش می دهد. استابلایزر ها معمولا از دو نوع ترانس ساخته می شوند. برخی از استابلایزر ها نوسانات برق را از طریق ترانس یا رله مکانیکی کنترل می کنند و برخی دیگر از طریق ترانس خودکار.

در ترانس مکانیکی، استابلایزر در یکی از دو حالت افزایش یا کاهش ولتاژ برق می تواند قرار بگیرد. در واقع نمی تواند به صورت همزمان، ولتاژ بالا را کاهش و ولتاژ پایین را افزایش دهد.

در مقابل ترانس یا رله خودکار، هر دو تغییر ولتاژ را می تواند انجام دهد. در صورتی که نوسانات برق ولتاژ بالایی را به سمت استابلایزر خودکار بفرستد، این دستگاه ولتاژ را کاهش و اگر ولتاژ پایینی ارسال شود، دستگاه این جریان را افزایش می دهد.

بنابراین اگر شما در محلی هستید که نوسانات برق بسیار زیاد است، بهتر است از استابلایزر با رله خودکار استفاده نمایید. در این صورت هر دو نوسان ولتاژ بالا و پایین خنثی خواهد شد.

واژه های boost و buck در استابلایزر چیست؟

واژه boost در استابلایزر زمانی به کار برده می شود که این دستگاه با استفاده از رله خود، جریان برق را افزایش دهد و واژه buck در هنگام کاهش جریان برق توسط رله استفاده می شود.

انواع استابلایزر ها جهت جلوگیری از نوسانات برق

دستگاه های استابلایزر تنها محدود به ترانس های کوچک خانگی نمی شوند و در صنایع مختلف از دستگاه های بسیار بزرگ استابلایزر استفاده می گردد. در این بخش به بررسی انواع استابلایزر ها برای جلوگیری از نوسانات برق در خانه و صنایع مختلف اشاره خواهیم کرد.

1. استابلایزر رله ای (ترانس دار)

این نوع استابلایزر جهت مصارف خانگی بسیار مناسب است. رله این نوع استابلایزر مکانیکی است. ظرفیت تحمل نوسانات برق در استابلایزر رله ای در حدود 5 الی 15 درصد ولتاژ ورودی است. همچنین دقت این استابلایزر پنج تا 10 درصد است. میزان ظرفیت و دقت این استابلایزر بدین معنا است که اگر ولتاژ ورودی تلرانسی بین 5 تا 15 درصد داشته باشد، دقت ولتاژ خروجی از دستگاه 5 تا 10 درصد خواهد بود.

این نوع استابلایزر ها به دلیل قیمت ارزان و دقت خوبی که دارند، برای جلوگیری از نوسانات برق در خانه، بهترین گزینه به شمار می آیند.

2. استابلایزر servo

همانگونه که از اسم این استابلایزر نیز مشخص است، در این دستگاه از موتور servo استفاده شده است. این استابلایزر ها بیشتر برای ولتاژ های بالا به کار میروند اما در ولتاژ های پایین نیز کاربرد دارد.

استابلایزر servo از یک موتور servo، دو ترانس و یک سیستم کنترلی تشکیل شده است. در این دستگاه، پس از تشخیص میزان نوسانات برق، موتور servo ترانس را در جهت مناسب به منظور کاهش یا افزایش جریان برق قرار می دهد.

این نوع استابلایزر در صنایع مختلف و هنگام کار با برق سه فاز، استفاده می شود. استابلایزر servo بسته به نوع استفاده ای که دارد از یک، دو یا سه موتور servo استفاده می کند و در ساختار هر موتور از دو ترانس استفاده شده است.

3. استابلایزر static

این نوع استابلایزر در واکنش به نوسانات برق بسیار دقیق تر از دو مورد قبل عمل می کند. دقت این استابلایزر زیر یک درصد می باشد و هیچ موتوری در ساختار آنها به کار نرفته است.

در این استابلایزر برای خنثی کردن نوسانات برق از یک microcontroller و یک microprocessor استفاده شده است که به صورت یک موتور تبدیل کار می کنند. این دو بخش در صورت برخورد با نوسانات برق، در مدت زمانی کوتاه محاسبات را انجام داده و اقدام به کاهش و یا افزایش جریان خروجی خواهند کرد. این نوع استابلایزر با توجه به حجم کم و دقت بالایی که دارد، برای استفاده های صنعتی مناسب ترین گزینه است.

سخن پایانی

در دنیای امروز و با پیشرفت تکنولوژی، وسایل برقی مختلفی اختراع شده است. احتمال آسیب به این وسایل برقی در صورت ایجاد نوسانات برق وجود دارد. استابلایزر وسیله ای است که نوسانات برق را خنثی کرده و جریانی متناسب با دستگاه برقی تولید می کند. انواع مختلفی از استابلایزر وجود دارد که برخی از آنها مصرف خانگی داشته و برخی دیگر جهت مصارف صنعتی می باشند.